مبانی تعلیم و تربیت12

امام جعفر صادق ( ع) فرمودند:

شایسته است مسلمان عاقل ساعتی از روز خود را برای کارهائی که بین او و خداوند انجام می گیرد اختصاص دهد و ساعتی برادران ایمانی و دوستان خود را ملاقات کند و در امور معنوی و اخروی با آنان گفتگو نماید و ساعتی نفس خود را با لذائذومشتهیاتش که گناه نباشد آزاد بگذارد و این ساعت لذت آدمی را درانجام وظائف و ساعت دیگر کمک می کند.

کافی 5 ، ص 87

فکر کن در ساختمان میمون و اینکه بسیاری از اعضایش شباهت به انسان دارد، سر و صورت، کتف و سینه، جهاز هاضمه، به علاوه هوش مخصوصی دارد که اشارات مربی خود را درک می کند. آدمی از این حیوان عبرت بگیرد و بداند که بشر از طینت حیوان ساخته شده و از جنس او است به خصوص با همه شباهتی که بین او و میمون است و اگر خداوند از جهت هوش و عقل و نطق به انسان برتری نمی داد آدمی نیز مانند بعضی از حیوانات بود. چیزی که میمون را با تمام شباهتی که به انسان دارد از آدمی جدا می کند و او را در جهان پست حیوانی نگاه می دارد در واقع همان نقص عقل و هوش و نطق است.

بحار،جلد2،ص301

پس از آنکه آدمی از دنیا می رود اجری عایدش نمی گردد، مگر از سه راه: اول صدقه ای که آن را در ایام حیات خود، به جریان انداخته و پس از مرگش تا قیامت جریان داشته باشد مانند موقوفاتی که ارث برده نمی شود. یا سنت خوبی که پایه گذاری نموده و بعد از او مورد عمل دیگران است.یافرزندصالحی که وی رابه شایستگی تربیت نموده و برای او استغفار می نماید.

خصال صدوق ص 151

تمایلات نفسانی در ضمیر بشر بیدار است و خرد در خواب

بحار 18،ص424

طفل هفت سال بازی نماید، هفت سال خواندن و نوشتن بیاموزد، هفت سال مقررات زندگی و حلال و حرام قانونی را یاد بگیرد.
کافی، جلد 6، ص 47 و 46

دوست ندارم جوانی از شما را ببینم مگر آنکه صبح کند و رفت و آمدش در یکی از این دو حالت باشد: یا عالم یا محصل. کسی که چنین نباشد در انجام وظیفه کوتاهی نموده و خود داری از اداء وظیفه، تضییع حق

انسانیت است و چنین تضییعی گناه است و جایگاه گناه کار در آتش خواهد بود.

بحار، جلد 1.ص55

آن کس که خاطرات شخصی خود را از دل نزداید، و از خطرات نفسانی و غریزی خویش فارغ نشود، افکار شیطانی را از خود نراند، و در پناه خداوند بزرگ نرودشایسته نیست مردم را امر به معروف و نهی از منکر نماید.

محجه البیضاء، جلد 4، ص109

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است،در آن سال برنامة سال آینده نوشته می شود.
وسائل الشیعه، ج  7.ص258

خداوند، پیر نادان، ثروتمند ستمکار، و فقیر متکبّر را دشمن دارد.

بحار ، جلد 1، ص31

خیر و برکت هیچ ثروتی به قدر عقل نیست، و پستی و ذلت هیچ فقری به پایه حماقت که فقر عقلی است، نمی رسد.

کافی 1،ص29

نفس خود را از آنچه برایش مضر است باز دار قبل از آنکه بمیری و در آزادی جانت کوشش کن همان طور که در طلب روزیت کوشش می نمائی زیرا که جانت در گرو اعمال تو است و جز با کوشش تو آزاد نخواهد شد.

وسائل 4، ص40

طالبان علم، سه گروهند و تو آنان را به ذات و صفاتشان بشناس: گروهی برای کارهای جاهلانه و بحثهای خصومت آمیز درس می خوانند. گروهی برای گردن فرازی و فریبکاری تحصیل می نمایند،  و گروه سوم، علم را برای فهمیدن و تعقل نمودن فرا می گیرند.
کافی، جلد ، ص49

امام صادق (ع) به أحول فرمود: به بصره رفتی؟ عرض کرد: آری. فرمود: شوق مردم به این امر"حقایق رهبری امامت و ولایت امام " و پذیرش آنها را چگونه دیدی؟ عرض کرد: به خدا قسم اندک کارهایی انجام داده اند،
اما کم است. حضرت فرمود: بر تو باد نوجوانان؛ زیرا این گروه در پذیرش هر نوع خوبی شتاب بیشتری نشان می دهند.

قرب الاسناد،ص128

دوستی و رفاقت حدودی دارد، کسی که واجد تمام آن حدود نیست او دوست کامل نیست و آن کس که دارای هیچ یک از آن حدود نیست اساساً دوست نیست. اول آنکه ظاهر و باطن رفیقت نسبت به تو یکسان باشد، دوم آنکه زیبائی و آبروی تو را جمال خود ببیند و نازیبائی تو را نازیبائی خود بداند، سوم دست یافتن به مال یا رسیدن به مقام، روش دوستانه او را نسبت به تو تغییر ندهد، چهارم در زمینه رفاقت از آنچه و هر چه در اختیار دارد نسبت به تو مضایقه ننماید، پنجم تو را در مواقع آلام و مصائب ترک نگوید.

امالی صدوق،ص397

زمانی که تمایل به عبادت نداشته و خسته هستید، آن را بر خود تحمیل نکنید.
اصول کافی، ج2،ص86

هر کس که با مردم دردمند یا ناقص یا گرفتار بلا بر خورد می نماید آهسته و بدون آنکه فرد گرفتار بشنود، با خود بگوید خدای را شکر که مرا از عیوب و نقائص حفظ نموده است.

وسائل، جلد 3، ص209

کسی که تحصیل علم می کند برای آن که به مردان عالم فخر فروشی نماید، یا به جنگ بی سوادان برود و آنان را شکست دهد، یا آنکه به وسیله علم، مردم را به خود متوجه کند و بگوید من رئیس شما هستم، جایگاه چنین انسانی از آتش خواهد بود.

مستدرک، جلد2، ص 322

مردم را، به خیر و نیکی فرا خوانید “ با رفتارتان “ نه با زبانتان، تا سخت کوشی و راستی و پاکدامنی را به چشم خود، در شما ببینند. الکافی، ج 2 ، ص105

روش تو در کسب و کار باید آنگونه باشد که تلاشت بیش از کوشش انسان تنبل "که پی کار نمی رود" و کمتر از فعالیت فرد حریص، که خشنود و مطئن به دنیاست، و در این موضوع روش میانه روی را پیش گیر و خودت را از فرد ناتوان بالاتر بر و آنچه را که بدان نیازمندی کسب کن.

بحارالانوار، ج103، ص33

مسواک کردن باعث پاکی دهان و خوشنودی پروردگار متعال است. و خداوند آنرا از آداب و سنتهای مؤکد قرار داده است، که نزد شخص عاقل از شماره بیرون است. پس چنان که بوسیلة مسواک آلودگیهای دندانهای خود را که از طعام و خوراک ایجاد شده استؤ پاک می کنی، همینطورآلودگیهای ناشی از معاصی و خطاهای قلبت را بوسیلة تضرع و زاری و خشوع و شب بیداری و استغفار در سحرگاهان پاک گردان و برای خدا ظاهر و باطنت را از تیرگی مخالفت با امر خدا و انجام محرمات، از سر اخلاص پاک گردان.

کافی، ج3، ص23

امام صادق (ع)، به نقل از پیامبر اکرم(ص):خداوند رحمت کند پدر و مادری را که فرزند خویش را بر رفتار نیک نسبت به خود یاری می دهند.کافی، ج6، ص50

رسول اکرم روایت کرده پنج چیز است که تالحظه مرگ آنها را ترک نمی کنم، یکی از آنها سلام گفتن به کودکان است. در انجام این اعمال مراقبت دارم تا بعد از من به صورت سنتی بین مسلمین بماند و عمل کنند.

وسا ئل ، جلد  3، ص209

رسول خدا "ص" شوخی و مزاح می نمود، ولی جز حق چیزی نمی گفت.

بحارالانوار، ج16، ص 244

از مواعظ لقمان حکیم به فرزند خود این بود که فرزند من بدان که فردا که در پیشگاه الهی برای حساب ، حاضر می شوی درباره چهار چیز از تو می پرسند: جوانیت را در چه راه تمام کردی ؟ عمرت را در چه کار فانی نمودی؟  ثروتت را چگونه به دست آوردی ؟ و آن را در چه راه صرف کردی؟

کافی 2، ص135

لقمان به پسر خود چنین گفت:فرزند عزیزم همواره نفس خود را به اداء وظائف شخصی و انجام کارهای خویش ملزم کن. و جان خود را در مقابل شدائدی که از ناحیه مردممی رسد به صبر و بردباری وادار نما. اگر مایلی در دنیا به بزرگترین عزت و بزرگواری نائل شوی از مردم قطع طمع کن و به آنان امیدوار مباش. پیامبران و مردان الهی با قطع امید از مردم به مدارج عالیه خود نائل شدند .

بحار ، جلد 5 ، ص323